УРОК 16.
NIA GAZETO
LA KONGRESO DE SOVETRESPUBLIKARA ESPERANTISTA UNUI?O
La kongreso de SEU, kiu estis anta? unu semajno en Moskvo, havis tricent du kongresanojn. El ili: viroj – 210 homoj, virinoj – 92 homoj.
Oni alveturis al la kongreso ne nur el grandaj urboj,
sed estis multaj el kamparo. Kampo – поле.
Urbanoj 232, kamparanoj 72. Kamparo – сельская местность.
Partianoj 124, senpartiuloj 178.
En la kongreso estis 38 ru?armeanoj.
La tuturba kunveno de proleta studentaro estos morga? vespere je la
sepa horo. La kunvenejo estas la klubo, kiu trovi?as en la tabaka Trovi – находить.
fabriko “Ru?a Oktobro” (adreso: La klubo je nomo de Lenin, Trovi?i – находиться.
strato de Karl Marks, domo 37). Strato – улица.
Oni ne forgesu veni akurate.
Laborlernejo N 15, kie nur anta? du monatoj organizi?is infana
Esperantista grupo, nun ricevas multege da leteroj de la tuta mondo:
el diversaj landoj de E?ropo, el malproksima Japanio, Proksima – близкий.
el varmega Afriko, el kelkaj landoj de Ameriko kaj el aliaj landoj. Alia – другой.
En la sama lernejo oni komencis jam instrui la internacian lingvon. Sama – тот же самый.
En la plej proksima tempo aliaj lernejoj faros la samon. Tempo – время.
NEKROLOGO.
En la dua urba malsanulejo mortis hiera? nokte post longa malsano Morti – умереть.
malnova revoluciulo kamarado ?lebov. La vivo de k-do ?lebov Vivo – жизнь.
estis mallonga, sed plena je revolucia laboro. K-do ?lebov komencis
revolucian laboron en la jaro 1905-a, kiam li estis ankora? junulo.
Caraj ?endarmoj mortigis lian patron laboriston, kiam estis strata
demonstracio la 1-an de majo. Post la jaro 1905-a k-do ?lebov
sidis longan tempon en malliberejo, kien oni sidigis kun li lian fraton. Kien – куда.
Nur en la jaro 1917 k-do ?lebov ricevis liberon kaj li venis el Siberio.
K-do ?lebov batalis en multaj frontoj, kiam Vrangel kaj Kol?ak
forte atakis Sovetan landon. Post la jaro 1921-a k-do ?lebov lo?is Lo?i – проживать.
en Kiev, kie li laboris kiel politika komisaro en Ru?a Armeo. La cara
malliberejo, Siberio kaj milita vivo tute malbonigis lian sanon; li
malsani?is je tuberkulozo kaj post longa malsano li mortis.
Pli ol du milionoj da homoj nun lo?as en Moskvo. La vivo en Moskvo estas pli kara ol en provinco, sed la moskva vivo estas multe pli interesa. La lo?ejoj estas karaj kaj multaj moskvanoj absolute ne povas trovi lo?ejojn en centraj stratoj de la urbo; ili devas lo?i malproksime de la centro.
TEKNIKAJ PROJEKTOJ
Kiel skribas unu angla ?urnalo, oni projektas fari en Parizo kelkajn veturigajn trotuarojn sub la plej multhomaj stratoj (en tuneloj).
La sama ?urnalo skribas pri alia grandega teknika projekto. Oni volas unuigi Anglion kaj Francion helpe de granda tunelo. ?u oni povos fari la grandiozan laboron, montros la plej proksima tempo.
En Moskvo nun trovi?as delegitaro de anglaj laboristoj.
Ili estas bonaj kantistoj kaj faros kelkajn koncertojn en Moskvo. Kanti – петь.
La samaj koncertoj estos poste en aliaj urboj de Sovetlando.
Tuturba Komitato de Infanhelpo organizos en la fino de la nuna semajno grandan koncerton en la klubo je nomo de Oktobra Revolucio (strato de Lenin, domo 3). Biletoj estas malkaraj. Oni projektas fari la koncertojn ?iumonate.
?U VI JAM LEGIS “PROLETARAN KANTARON”?
?iu esperantista grupo havu “Proletaran Kantaron”. ?i enhavas sepcent kvar diversajn laboristajn, revoluciajn kantojn, kiujn oni tradukis el dudek du lingvoj en Esperanton.
KELKAJ VORTOJ PRI NIA KLUBO (LETERETO DE NIA LABKORO)
Jam proksimi?as la tempo, kiam estos kvinjara jubileo de nia klubo.
Kiu memoras nian klubon anta? kvin jaroj, tiu bonege komprenas, Tiu – тот.
kia granda estas ?ia progreso. Nun en la klubo trovi?as diversaj
organizacioj; ni havas legejon la plej bonan en la tuta urbo.
Anta? du jaroj, kiam la klubejo estis malbona, ni ?iuj pensis,
Ke nia klubo mortos; nia klubo ne vivis, sed vivetis;
sed post tiu tempo oni trovis novan ejon; la anoj plimulti?is
kaj nia klubo plivivi?is. Labkoro Tuzik.
NI PAROLAS PRI “NIA GAZETO”
- ?u vi havas liberan tempon?
- Jes, kion vi volas?
- Mi volas demandi vin, kio nova estas en “Nia Gazeto” numero tri.
- Mi trovis en tiu numero kelkajn interesajn malgrandajn priskribojn: pri esperantista kongreso, pri morto de kamarado, pri novaj teknikaj projektoj kaj ankora? multajn aliajn.
- Diru, kie trovi?as la redakcio de “Nia Gazeto”. Mi volas sendi al ?i priskribojn de mia veturo en Moskvon al esperantista kongreso.
- Jen estas la adreso de la redakcio: strato de Roza Luksemburg, domo 15, lo?ejo 3. Ne forgesu la ciferojn: dek kvin kaj tri. Vi povas vidi la redaktoron ?iutage je la kvara horo.
- Dankon, kamarado. Adia?!
- Adia?!
Сегодня мы изучили суффикс «-ей-», означающий место, помещение («лерни» - учиться, «лернейо» - школа).
НАШ СЛОВАРЬ
-a (прилагательное), adia? – прощай (для сравнения: АДью), al – к, alia – другой, alta – высокий (ср.АЛЬТ – высокий голос), amiko – друг, ano – (житель, участник, последователь), anka? – также, ankora? – ещё, anta? – перед, aro – (собрание), –as (нАСтоящее время)
batali – сражаться (ср.БАТАЛИя), bela – красивый, bona – хороший (ср.БОНжур)
cent – сто (ср.ЦЕНТнер, проЦЕНТ)
?ar – потому что, ?iu – каждый, ?u – (разве)
da – (мера), danki – благодарить (ср.ДяКую, сеНК ю), de – от (+ род.падеж), dek – 10 (ср.ДЕКада), demandi – спросить, devo – долг (ср.ДЕбитор, ДЕбет), diri – сказать (ср.ДИктор), diversa – разный (ср.ДИВЕРСификация), doni – дать (ср.ДОНор), du – 2 (ср.ДУэт, ДУэль)
-e (наречие), ega (большой), ejo (место), el – из, en – в, esti – быть, eta (маленький)
fari – делать, filo – сын (ср.ФИЛиал), fini – кончить (ср.ФИНИш), forgesi – забыть, forta – сильный (ср.ФОРТификация, ФОРс), frato - брат
granda – большой (ср.ГРАНДиозный)
?i – оно, это
havi – иметь, helpi – помочь, hiera? – вчера, hodia? – сегодня, homo – человек, horo - час
-i (глагол неопр.), igi (делать каким-л.), i?i (делаться каким-л.), ili – они, ino (женщина), infano – ребёнок (ср.ИНФАНт, ИНФАНтильный), instrui – обучать (ср.ИНСТРУктор, ИНСТРУкция), iri – идти, –is (прошедшее время), isto (профессия)
-j (множ.число), jam – уже, jaro – год (ср.ЯРмарка), je (неопр.предлог), jen – вот, jes - да
kaj – и, kajero – тетрадь, kamarado – товарищ (ср.КАМРАД), kampo – поле (ср.КАМПОс), kanti – петь (ср.КАНТата), kara – дорогой, ke – что, чтобы, kelka – некоторый, kia – какой, kial – почему, kiam – когда, kie – где, kiel – как, kies – чей, kio – что, kiom – сколько, kiu – кто, который, knabo – мальчик, komenci – начать, kompreni – понимать, krajono – карандаш, kun – с, kvar – 4 (ср.КВАРтет), kvin - 5
la (этот), labori – работать (ср.ЛАБОРант), lando – страна (ср.ирЛАНДия, ЛАНДшафт), legi – читать (ср.ЛЕГенда), lerni – учиться, изучать, letero – письмо, li – он, libera – свободный (ср.ЛИБЕРальный, ЛИБЕРия), libro – книга (ср.ЛИБРетто), lingvo – язык (ср.ЛИНГВист), lo?i – проживать (ср.ЛОДЖИя), longa – длинный (ср.проЛОНГировать)
mal- (наоборот), mateno – утро, memori – помнить (ср.МЕМОРИал), meti – положить (ср.поМЕсТить), mi – я, mil – тысяча (ср.МИЛлиметр), milito – война (ср.МИЛИТаризм), monato – месяц, mondo – мир, свет (ср.МОНДиализм), montri – показать (ср.продеМОНсТРировать), morga? – завтра, morti – умереть (ср.МёРТвый), multa – многий (ср.МУЛЬТимиллионер)
-n (винительный падеж; направление), na? – 9, ni – мы, nokto – ночь (ср.НОКТюрн), nomo – имя (ср.НОМинал), nun – сейчас (ср.НыНе), nur - только
-o (существительное), ok – 8 (ср.ОКтава), ol – чем, oni (некто), –os (будущее время)
papero – бумага (ср.ПАПиРус), paroli – говорить (ср.ПАРОЛЬ, ПАРЛамент), patro – отец (ср.ПАТРиарх), pensi – думать, peti – просить (ср.ПЕТИция), plej – наиболее, plena – полный, pli – более, post – после, povi – мочь, preni – взять, pri – о, proksima – близкий (ср.ближайшая звезда ПРОКСИМА)
respondi – ответить (ср.корРЕСПОНДент), ricevi – получить (ср.РеЦЕпт), ri?a – богатый (ср.нувоРИш, Коста-РИка), ru?a – красный (ср.РыЖий)
sama – тот же (САМый), sana – здоровый (ср.САНАторий, САНитар), sed – но, semajno – неделя (ср.СЕМидНевка), sen – без, sendi – послать, sep – 7, ses – 6, skribi – писать (ср.постСКРИптум), stari – стоять, strato – улица (ср.автоСТРАда, шТРАссе, СТРиТ), sub – под (ср.СУБтропики), sur -на
?i – она, ?ranko - шкаф
tablo – стол (ср.ТейБЛ), tago – день (ср.гутен ТАГ), tempo – время, tiu – тот, traduki – перевести, переводить, tre – очень (ср.ТРЕклятый, ТРЕзвон), trovi – найти, tuta - весь
-u (повелительное наклонение), ulo (тип), unu – один (ср.УНисон, УНикальный), urbo – город (ср.УРБанизация), –us (УСловное наклонение)
varma – тёплый, veni – прийти (ВЕНИ, види, вици – пришёл, увидел, победил), vero – правда, vespero – вечер, veturi – ехать, vi – ты, вы, viro – мужчина (ср.триумВИРат), vivi – жить (ср.ВИВат), voli – хотеть (ср.изВОЛИть), vorto – слово (ср.кроссВОРд)